Hoe stimuleer je het lezen door middel van spreken, kijken en luisteren? 

Lezen als uitgangspunt voor spreken 

Wanneer je lezen en spreken in samenhang behandelt, versterk je beide vaardigheden. De teksten vormen het uitgangspunt voor de spreekopdracht en de spreekopdracht geeft teksten weer betekenis. Op basis van teksten gaan leerlingen met verschillende spreekopdrachten aan de slag: van individuele spreekbeurten tot groepsdiscussies of debatten. Daar moeten ze inhoudelijk wel op worden voorbereid. Dat kan juist via teksten. Ze lezen bijvoorbeeld enkele korte verhalen voor het voeren van een jurygesprek over deze verhalen, of zoeken in teksten verschillende argumenten voor een debat. Of ze lezen in groepen verschillende teksten over een specifiek probleem, waarbij elke tekst een andere oplossing geeft en ze als groep tot een gezamenlijke oplossing moeten komen. De spreekopdracht zorgt er steeds voor dat de leerlingen op een actieve, gerichte manier nadenken over de teksten. En het lezen vooraf helpt hen bij het formuleren van hun woorden tijdens het spreken.   

Lezen als uitgangspunt voor kijken en luisteren 

Ook wanneer je kijken en luisteren in samenhang met lezen aanbiedt, versterken die vaardigheden elkaar. Als leerlingen eerst een tekst over een bepaald onderwerp lezen, zijn ze inhoudelijk goed voorbereid en kunnen ze gericht luisteren. Teksten die leerlingen (online) tegenkomen, zijn in toenemende mate multimediaal: geschreven teksten worden gecombineerd met (bewegend) beeld en geluid. Willen leerlingen die tekst begrijpen, dan moeten ze zowel hun lees- als kijk- en luistervaardigheden inzetten.   

 Het omgekeerde geldt dus ook: plaatjes, filmpjes of geluidsopnames kunnen bijdragen aan tekstbegrip. Zeker voor leerlingen die moeite met lezen hebben is het zeer ondersteunend als de tekst ook relevante visuele of auditieve elementen bevat. Een plaatje of filmpje dat past bij de inhoud van de tekst kan moeilijke begrippen of bepaalde inhouden uit die tekst verduidelijken.   

Spreken, kijken en luisteren als versterking voor leesmotivatie  

Spreken, kijken en luisteren kunnen de leesmotivatie bevorderen. Als leerlingen elkaar vertellen hoe een boek hen heeft geraakt of aan het denken heeft gezet, kunnen ze elkaar inspireren om dat boek ook te gaan lezen. Met audiovisuele teksten zoals films, luisterboeken, hoorspelen of podcasts kun je eveneens de interesse in geschreven teksten aanwakkeren.