Welke dienstverlening biedt de Bibliotheek?
Lenen, lezen, leren
De Bibliotheek is de plek waar kinderen en jongeren boeken kunnen vinden. Naast een fysieke bibliotheekvestiging kunnen leerlingen terecht op de websites jeugdbibliotheek.nl en onlinebibliotheek.nl. Op jeugdbibliotheek.nl vinden zij de landelijke bibliotheekcollectie, zowel die op papier als digitaal, voor 0-18 jaar. Leerlingen krijgen er gratis toegang tot voorleesfilmpjes, e-books, luisterboeken en digitale bronnen voor lezen en leren. Via de andere site, online Bibliotheek, kunnen leerlingen met hun abonnement ook gratis e-boeken en luisterboeken lenen.
Ondersteuning aan scholen
De Bibliotheek kan niet alleen diensten leveren aan individuele leerlingen, maar ook aan de school als geheel. Een school kan structureel samenwerken met de Bibliotheek, of gebruikmaken van incidentele dienstverlening. In dat laatste geval kun je denken aan het:
- leveren van (thematische) wisselcollecties
- bezoeken van de Bibliotheek met schoolklassen
- ondersteund worden bij de organisatie en coördinatie van leesbevorderingscampagnes, zoals de Jonge Jury, Read2me, de Weddenschap en Heel de klas leest.
- met klassen volgen van lessen en workshops over digitale geletterdheid, met name mediawijsheid en informatievaardigheden
- ondersteund worden bij onderwijs in burgerschap. Denk daarbij aan: de informatie die de Bibliotheek kan bieden over maatschappelijke vraagstukken, aan het podium dat het kan bieden voor bijvoorbeeld het organiseren van jongerendebatten, en aan lesmaterialen die de Bibliotheek kan verzorgen voor bijvoorbeeld het landelijke lesprogramma over de digitale overheid Doe je Digiding.
- ondersteuning bij cultuureducatie, zoals via het landelijk programma Cultuureducatie met Kwaliteit (CMK).
Structurele samenwerking tussen school en bibliotheek met de Bibliotheek op school
Als school kun je ook een structurele samenwerking aangaan met de Bibliotheek door te kiezen voor de aanpak de Bibliotheek op school. Bij deze aanpak werken de school en Bibliotheek samen aan een sterke leescultuur. Zo helpt de Bibliotheek bij het opstellen van een leesmediaplan en adviseert ze over de inrichting van een actuele en aantrekkelijke collectie, en over leesbevorderende werkvormen. Ook biedt de Bibliotheek diverse scholingen voor leraren aan en een meetinstrument, de Monitor de Bibliotheek op school. Met de Monitor kun je onder meer de leesvoorkeuren en het leesgedrag van leerlingen in kaart brengen en structureel volgen.
De Bibliotheek op school voortgezet onderwijs staat niet op zichzelf maar maakt deel uit van een doorgaande leeslijn, en ook een doorgaande lijn digitale geletterdheid, van 0-20 jaar. Zie de afbeelding hieronder. Uit onderzoek blijkt dat de aanpak van de Bibliotheek op school positieve effecten heeft. Leerlingen van scholen die deelnemen aan de Bibliotheek op school lezen namelijk meer en beter dan leerlingen op andere scholen.
De doorgaande leeslijn en doorgaande lijn geletterdheid van de aanpakken BoekStart en de Bibliotheek op school.
De Bibliotheek op school voor praktijkonderwijs en ISK
Er is een aparte invulling van de aanpak de Bibliotheek op school voor het praktijkonderwijs, afgestemd op de specifieke behoeften van deze leerlingen. Ook voor ISK (nieuwkomersonderwijs) werkt de Bibliotheek aan een op de doelgroep aangepaste invulling, zoals de inzet van meertaligheid bij de leesbevordering en titellijsten voor een meertalige collectie in de schoolbibliotheek.
Subsidie vanuit Herstelplan
Samenwerken met de Bibliotheek heeft nut. Zo onderschrijft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) het belang van samenwerking tussen bibliotheken en scholen met oog op het vergroten van leesvaardigheid. Daarom stelt OCW hiervoor in de periode 2023-2026 extra geld ter beschikking vanuit het Herstelplan onderwijs (voorheen Masterplan Basisvaardigheden). Als school kun je deze subsidie via de lokale Bibliotheek aanvragen.