Wat bieden culturele instellingen op het gebied van lezen?

Educatieve programma’s 

Culturele instellingen zijn er in alle soorten en maten. Denk aan musea, theaters en poppodia, maar bijvoorbeeld ook aan regionale of lokale centra voor de kunsten en organisaties als Poëziepaleis, School der Poëzie en Wintertuin. Veel van deze instellingen bieden educatieve programma’s en gastlessen voor het voortgezet onderwijs, gericht op lezen, creatief schrijven en literatuureducatie. De gastlessen van de gespecialiseerde leraren van School der Poëzie bijvoorbeeld gaan specifiek over het lezen en schrijven van poëzie. De organisatie heeft jarenlange ervaring, waaruit blijkt dat ook leerlingen en klassen waarvan je het in eerste instantie niet zou verwachten, enthousiast kunnen raken over poëzie.  

Literatuur in musea 

Een bezoek aan een museum is ook een manier om kennis op te doen over literatuur. Het Literatuurmuseum in Den Haag herbergt tal van schrijversarchieven en is de plek waar een schat aan kennis over de Nederlandse literatuurgeschiedenis te vinden is. Een bezoek aan het museum ondersteunt daarmee je literatuurlessen, doordat de tentoonstelling laat zien hoe schrijvers werken. De speciaal voor jongeren ingerichte tentoonstelling Back Street laat jongeren verhalen uit Nederlandse en buitenlandse youngadultliteratuur in het echt beleven.  

Andere interessante musea: 

• Storyworld, het Nederlandse museum voor strips, animatie en games in Groningen 
• Huis van het Boek in Den Haag 
• Schrijversmusea zoals het Multatuli Museum in Amsterdam en het Betje Wolff Museum in Middenbeemster. 

Theater en film 

Nederlandse (jeugd)literatuur wordt vaak verfilmd of bewerkt voor theater. Zo’n bewerking kan als stimulans werken om het boek te lezen, maar de leesbeleving ook verdiepen. Door de eigen leeservaring te vergelijken met de bewerking voor theater of bioscoop, leren leerlingen dat verschillende interpretaties van hetzelfde werk mogelijk zijn. Structurele aandacht voor film in het literatuuronderwijs kan de motivatie van leerlingen ten goede komen. Netwerk Filmeducatie biedt verschillende lessuggesties en lesmateriaal waarmee je literaire begrippen kunt uitleggen via filmfragmenten en waarin boek en verfilming met elkaar worden vergeleken. 

CmK

Via het landelijke programma Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK) zijn financiën beschikbaar voor cultuureducatie. In CmK werken scholen en culturele instellingen in het hele land samen om kunst en cultuur een vast onderdeel van het lesprogramma te maken. Het programma werkt met coördinerende culturele instellingen die het programma verzorgen op basis van algemene landelijke richtlijnen, gecombineerd met een specifieke lokale aanpak. Ze leggen contact met de scholen en zorgen voor de verbinding met het culturele veld.