Waarom zijn rijke teksten belangrijk?

De bijdrage van rijke teksten aan taalontwikkeling

De aandacht voor taal is bij alle vakken belangrijk. Taal vormt namelijk het fundament onder alle vakken: zonder een goede taalvaardigheid kunnen leerlingen bij jouw vak geen kennis vergaren. Het gebruik van rijke teksten in je les is daarom essentieel. De inhoudelijke rijkdom van deze teksten biedt een diepgang die het mogelijk maakt om nieuwe kennis te verbinden met eerder verworven kennis, en om aan te sluiten bij de leef- en buitenwereld, de actualiteit en interesses van je leerlingen.

Leerlingen lezen boek in een groepje in bibliotheek

Rijke teksten zijn krachtige leermiddelen om aan taalvaardigheid en kennisopbouw van jouw leerlingen te werken. Zo kun je ze bijvoorbeeld inzetten bij interactieve lesactiviteiten. Ook zijn ze geschikt om betekenisvolle schrijfopdrachten aan te koppelen. Goede begeleiding van jou als leraar is nodig om het potentieel van rijke teksten goed te benutten. In dat geval dragen ze bij aan de mondelinge taalvaardigheid, de leesvaardigheid, het tekstbegrip en een grotere woordenschat. 

Een thematische aanpak

Een thematische aanpak levert de meeste opbrengsten op voor de taal- en denkontwikkeling van leerlingen. Bij zo’n thematische aanpak werk je langere tijd, in bredere verbanden en met een samenhang in onderwerpen, met rijke teksten. De integratie van verschillende taalonderdelen – lezen, schrijven, mondelinge taalvaardigheid en taalbeschouwing – maakt onderwijs voor leerlingen betekenisvoller en functioneler. De transfer tussen de vakken draagt daar eveneens aan bij. Rijke teksten vormen binnen dat geheel een belangrijke schakel.

icon-tip
Lees meer over leesonderwijs dat motiveert en aanzet tot diep geconcentreerd lezen in het artikel Nieuwe inzichten leesonderwijs landen in de klas van Joanneke Prenger en Gerdineke van Silfhout (2021) in het tijdschrift Van Twaalf tot Achttien.

Elke leerling is gebaat bij rijke teksten

Je zou misschien denken dat een vereenvoudigde tekst makkelijker leesbaar is, maar het tegendeel blijkt waar. Veel leerlingen hebben juist moeite met vereenvoudigde teksten. Auteurs beogen met vereenvoudigde taal teksten toegankelijker te maken, maar bereiken daarmee eerder het tegenovergestelde. De teksten staan bol van de enkelvoudige zinnen, maar ondertussen ontbreekt van signaal- of verbindingswoorden ieder spoor.

Dat maakt het begrijpen van een tekst lastiger, want de lezer moet nu zelf op zoek gaan naar verbanden. Bovendien dragen vereenvoudigde teksten niet of nauwelijks bij aan de lees-, woordenschat- en denkontwikkeling. Daarom is elke leerling, dus ook de minder vaardige lezer, gebaat bij rijke teksten. 

icon-tip
Wil je graag een voorbeeld zien van een rijke tekst en een vereenvoudigde tekst? Bekijk deze dan op de pagina Wat zijn rijke teksten? op lezeninhetvo.nl.
icon-tip
In het blog Leesvaardigheid in vmbo b/k ondermaats. Inspectie wil actie (2024) op de website Geletterdheid en schoolsucces gaan Erna van Koeven en Anneke Smits in op het verbeteren van de leesvaardigheid bij zwakke lezers in het vmbo.

Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte en ontvang de nieuwsbrief van lezeninhetvo.nl